Vegan Protein

Soya fasulyesinden elde edilen bu protein çeşidi, insan bedeninin ihtiyaç duyduğu tüm amino asitlerle birlikte hemen her minerali ve vitamini bünyesinde barındırır. Bu mineraller şöyledir;

–                    Demir

–                    Fosfor

–                    Potasyum

–                    Kalsiyum

–                    Manganez

–                    Çinko

–                    Magnezyum

–                    B1 Vitamini

–                    B2 Vitamini

–                    B3 Vitamini

–                    B5 Vitamini

–                    B6 Vitamini

–                    B9 Vitamini

–                    C Vitamini

Soya proteini tıpkı whey proteini gibi hızlı sindirim özelliğine sahiptir. Bu özelliği sayesinde vücuda hızlı protein emilimi sağlamak isteyen sporcuların 2. tercih hakkı olmaktadır. Ayrıca bitkisel özelliğine bağlı olarak, vejeteryan olanlar için de doğru bir seçim olabilir. Soya fasulyesinden izole ya da konsatre edilerek elde edilen soya protein tozunun protein oranları %70 ile %90 arasında seyretmektedir. Böylesine yüksek protein oranı içermesine rağmen soya fasulyesinin alerjik fonksiyonlarını taşıma ihtimali sebebiyle, birçok sporcu tarafından tercih sıkıntısı yaratmaktadır. Ancak bu durumlar halen tartışma konusu olmaya devam etmektedir ve ıspatlanamamıştır. Soya proteinini ön plana çıkaran faktör, hemen hemen tüm aminoasitleri içermesidir. Enzimler yönünden zengin olan, proteinleri parçalayan ve enzimleri engelleme özelliğine de sahip olan soya proteinin bu özelliği, zararlı materyallerin doku içine olasılığını düşürebilmektedir.

Soya Protein Çeşitleri

Elde edilme yöntemleri ve hedeflerine göre farklılık gösteren 3 farklı çeşit soya proteini mevcuttur.

1 - İzole Soya Proteini: Soya protein çeşitleri arasında en az karbonhidrat ve en fazla protein oranına sahip olanıdır. Yağ ve kolesterol oranı bakımından en düşük değerlere sahip olup, mide suyunda hızlıca çözünmez. Bu özelliği sayesinde özellikle yağ eritme amacı güden sporcularca tercih edilebilir. İzole whey proteinlerinin olduğu gibi izole soya proteinleri de proteinin en saf halini oluşturmaktadır. İzole soya protein tozlarında protein oranı ortalama %90 civarlarındadır. İzole soya proteini salam, sucuk ve sosis gibi ürünlerin pişirilmesi esnasında hacim kaybının engellenmesi amaçlı olarak kullanılır.

2 – Konsantre Soya Proteini: Soya proteininin konsantre edilmesi yağın soya fasulyesinden ayrıştırılması ile gerçekleştirilir. Yağın ayrıştırılması esnasında soya tanelerindeki nem miktarı azaltılır ve 0' a yakın seviyelere iner. Bu şekilde soya unu halini almaktadır. Konsantre soya proteini ortalama olarak %70 miktarında protein oranına sahiptir. Konsantre soya proteini bazı unlu gıdalarda katkı maddesi olarak kullanılmaktadır.

Konsantre soya proteinin izole edilmesiyle birlikte ise izole soya proteini elde edilir. Bununla birlikte protein oranı %90 lara yükselir.

3 – Tekstüre Soya Proteini: Tekstüre soya proteini soya unundan elde edilir. Soya unu ekstrüder makinesinde işlendiği için  kimyasal yapısı herhangi bir değişime uğramaz. Soya proteini bu yöntemle süngerimsi bir yapıda ve mercimek tanesi büyüklüğüne kavuşur. Tekstüre soya proteininin protein oranı ise ortalama %50' lerdedir. Bu soya protein çeşidi de tıpkı izole soya da olduğu gibi konsantre soya proteinden elde edilmektedir. Tekstüre soya proteini et sektöründe de kullanılmaktadır. Bu sektörde kullanım amacı ise bazı ürünlerin protein miktarını arttırmaktır.

Soya Protein Tozu Nasıl Üretilir

Baklagiller familyasından olan soya, Çin ve Japonya gibi ülkelerde ekimi yüksek oranda yapılan bir bitkidir. Besin değerlerinin yüksek olması ve endüstriyel anlamda geniş yer tutması sebebiyle protein tozu alanında da önem arz eder. Soya protein tozu üretiminde birkaç aşamadan söz etmek mümkündür.

–                    Hijyenin önemli olduğu supplement sektörüne hitabedileceği için soya fasulyeleri özenle temizlenir.

–                    Soya fasulyeleri ayıklanır.

–                    Ayıklanan soya fasulyeleri pres makinalarında tırnak inceliğine kavuşturulur. Çünkü bu şekilde ayrıştırılması daha kolay bir hal alır.

–                    Artık daha ince bir yapıda olan soya fasulyesinden yağ kolayca ayrıştırılır.

–                    Yağdan arındırılmış olan fasulyeler nemden de arındırılır.

–                    Son safhaya geldikten sonra sporcuların tüketim farklılığına hitabedecek şekilde, yukarıda bahsedilen soya proteini çeşitleri artık elde edilebilir.

Soya Proteinin Faydaları

–                    Laktoz içermez

–                    Sindirim süresi hızlıdır

–                    Bağışıklık sistemini güçlendirmede faydalı olabilir.

–                    Yağ ve karbonhidrat seviyeleri oldukça düşüktür

–                    Hayvansal protein tozlarına kıyasla kalp vb rahatsızlıklar açısından daha güvenilir olabilir.

–                    Kadın sağlığını destekleyici niteliklere sahip olduğu düşünülebilir.

–                    Cilt sağlığını koruma anlamında yararı olabilir.

Soya Protein Tozunun Kullanımı

Soya proteininin supplementler içerisindeki payı geçtiğimiz yıllarda oldukça düşüktü. Bunun pazarlama faaliyetleri alanında yapılan faaliyetlerin kötü niyetli olabilmesine bağlamak mümkündür. Fakat soya proteini öneminin anlaşılması ve bazı aklamaların yapılmasıyla birlikte tüketimin artacağına inanmaktayız.

Soya Protein Tozu ve Et Protein Tozunun Farkları

–                    Soya protein tozunun sindirimi hızlı ve kısa sürede gerçekleşirken, et protein tozu bu anlamda ortalama sürelere sahiptir.

–                    Sporcunun amacına yönelik olarak aynı besin değerlerine sahip olmalarına rağmen soya proteini bitkisel kaynaklı, et protein ise hayvansal kaynaklıdır. Bu bağlamda etçil ve vejeteryan sporcularda tercih skalası genişleyebilir.

–                    Soya protein tozunun vücutta yağlanma ve kalp rahatsızlıkları riski et protein tozlarına göre daha düşük olabilir.

Soya Proteini Tercih Sebepleri

–                    Kadın sağlığı açısından faydalı olması, kadın sporcularca tercih sebebi olabilir.

–                    Bitkisel kaynaklı olması kolesterol, kalp rahatsızlığı temeli olan sporcular için güzel bir seçenek oluşturur.

–                    Protein kaynağının yanında çeşitli vitaminleri de içermesi sporcularca tercih sebebi olabilir.

Soya Protein Tozu Satın Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

–                    Tartışmalı olduğu bilinen soya protein tozunun bilindik bir markadan satın alınmasının mecburi olduğunu düşünmekteyiz.

–                    İyi marka ve ürünün tercih edilebilmesi için bir uzman görüşü alınabilir.

Soya Protein ve Olası Yan Etkileri

–                    Aşırı kullanıma bağlı olarak kadınlarda ostrojen hormonunu arttırabileceği bilinmektedir.

–                    Kullanım dönemlerinde, vücuttaki yeterli dağılımın sağlaması için bol miktarda su tüketilmelidir.

–                    Yine aşırı kullanıma bağlı olarak erkeklerde testesteron azalmasına sebep olabileceği tartışma konusudur.