Karnitin Nedir?
Karnitin ile 1980'li yılların başlarında yağ yakmaya yardımcı olan bir ürün olarak tanıdık. Son dönemlerde merkezi sinir sistemini uyarıp metabolizmayı hızlandıran bir çok yağ yakıcının çıkmasıyla ünü azalan karnitinin, yeni ekstratlı ürünlerinin yanına her geçen gün bir yenisi ekleniyor. Karnitinin bilinenin dışında da bir çok etkisi vardır. Yoğun çalışmalarınızdaki performansınızı arttırabilir ve antrenman sonrası olan toparlanma sürecinizi hızlandırabilirsiniz.
Karnitin
Karnitin ile ilk olarak amino asit olarak
tanışmış olsakta, aslında karnitin bir amino asit takviyesi değildir. Karnitin,
amino asit ve vitamin arasında bunlara benzer bir maddedir ve B vitaminlerine
çok benzemektedir. İlk karnitin araştırmalarının yapıldığı 1950'li yıllarda,
karnitine BT vitamini adı verilmişti.
Lizin ve metiyonin amino asitlerinden
türetilen karnitin, karaciğer ve böbreklerde üretilmektedir. Kaslarda, beyinde,
kalpte ve sperm hücrelerinde de saklanır. Karnitini doğal yollarla en çok et ve
hayvansal ürünleri tüketerek vücudumuza alabiliriz. Hayvansal kaynakların
dışında en çok karnitine, soya fasülyesi ve avokado meyvesinden ulaşabiliriz.
Karnitin, iki şekilde bulunmaktadır.
Bunlar; L-Karnitin ve D-Karnitin formlarıdır. L-Karnitin en aktif biyolojik formudur
ve besin desteği olarak satılan türü L-Karnitindir. Ürün etiketlerinde
"L-carnitine, L-carnitine L-tartrate, Propionyl-L-carnitine” adlarıyla da
görebilirsiniz, hepsi aynı işlevde olan içeriklerdir. D-Karnitin aktif olmayan
bir formudur ve besin desteği olarak satılmaz.
L-Karnitin'ler arasında en
popülerlerinden biri Asetil L-Karnitin'dir. Bu formu merkezi sinir sistemi
üzerinde etkilidir. Bu formu enerji üretiminden sorumludur ve sinir
taşıyıcılarından biri olan asetilkolin'in üretiminden de sorumludur.
Asetil formu karnitin molekülüyle birleşerek, kan yoluyla beyine ulaşır ve burada çok güçlü antioksidanlardan birine dönüşür. Beyinde oluşturduğu bu formunun beyin dejenerasyonu ve yaşlanma karşıtı bir etkisi olduğu düşünülmektedir.
L-Karnitin ve Performans İlişkisi
L-Karnitin için yapılmış yüzlerce deneyin
sonucu gösteriyor ki, Karnitin iyi bir yağ yakıcı. L-Karnitini bulk
dönemlerinde de kullananan sporcular, kas kütlesini arttırırken bunu minimum
yağ alaraktan başarabilmektedirler. Diyet-definasyon dönemlerinde ise
l-karnitin kullanarak hücrelere yakılmak için daha fazla yağ gönderebilir ve
performansınızı da arttırabilirsiniz.
Bir çok araştırmadan alınan veriler
sonucu sporcular şu konuda hem fikir, l-karnitin performansı arttırıyor.
Nottingham Üniversitesinde yapılan bir araştırmada, 24 hafta boyunca bir grup
atlete sabah kalkar kalmaz ve üstünden 4 saat sonra 80g kadar karbonhidrat ve
2g kadar da l-karnitin verilmektedir, diğer gruba ise sadece karbonhidrat
verilmektedir. Düşük zorluktaki bisiklet çalışmalarında, karnitin alan grubun
%55 civarı daha az kas glikojeni yaktığını ve %55 kadar daha fazla yağ yaktığı
gözlemlenmiştir.
Daha yoğun bir bisiklet çalışmasında ise daha düşük laktik asit oluşumu ve daha yüksek kreatin fosfat seviyesi gözlemlenmiştir.