Enerji ve Dayanıklılık

Enerji ve Dayanıklılık Nedir?

Çok komplike etmenlerden meydana gelen insan vücudunun temel işlevi hareket etmektir. Bu hareketi gerçekleştirebilmek için insanın ihtiyacı olan en değerli öğelerden birtanesi ise enerjidir. Enerji, yerine ve zamanına göre az ya da çok ihtiyaç doğurabilir. İnsanın uyku esnasında ya da oturması sırasında az miktar enerji yeterli olabilirken, koştuğu ya da ağır bir eşyayı kaldıracağı zamanlarda ise yüksek enerjilere ihtiyacı olur. Bu sebeple özellikle ağırlık antrenmanı yapan sporcuların yüksek enerjilere ihtiyacı olmaktadır.

Günümüzde yapılan birçok iş esnasında enerjiye ihtiyaç duyulur. Yapılan işin içerdiği kuvvet yoğunluğuna göre ise enerjinin tüketilmesi hızlanır. Bu noktada dayanıklılık devreye girmektedir. Enerjinin aynı seviyelerde uzun süre korunarak ağır iş yapılabilir durumda olmak, dayanıklılığın yüksek olduğunu gösterir.

Dayanıklılık genel olarak tanımlanırsa eğer, yorgunluğa karşı dayanma gücü olarak nitelendirilebilir. Bu tanım daha çok spora uyarlanacak olursa, çalışma kalitesini düşürmeden yapılan eylemin uzun süre gerçekleştirilebilmesi eylemidir.Kullanılan enerji ve dayanıklılık doğru orantılıdır. Yapılan işin ağırlığına göre insan vücudundaki enerjinin tüketilme süresi belirlenir. Bu süre insan bedenindeki enerji içeriğinin oksijen ile etkileşime girerek açığa çıkarılmasıdır. Fakat daha fazlası gerektiği zaman, beden yeni enerji kaynaklarını dönüştürmek üzere kendini rölantiye alabilir. Bu durum ise dayanıklılığın sahneye çıkma zamanını temsil eder. İnsan bedeni zor ve uzun da olsa terbiye edilebilir bir varlıktır. Enerjiyi isetenilen dayanıklılık süreçlerine eşitlemek bazı yöntemler gerektirir. Bu yöntemlerden en etkili ve en kısa sürede sonuç vereni, enerji ve dayanıklılık sporcu gıdalarıdır. Diğer yöntemler ise uzun süreli çalışmalar gerektirir ve şöyledir;

–                    Tekrar yöntemi(Yüklenmelerin belirli aralıklarla tekrarlanması)

–                    Tepe koşuları yöntemi(Ağır bir enerji harcama yüklenmesi)

–                    İnterval yöntemi(Aralıklı yüklenme)

–                    Uzun süren koşu yöntemi(Uzun süreli enerji ihtiyacı doğurma)

Dayanıklılığın arttırılması için yapılan çalışmalar esnasında, dayanıklılığı olumsuz yönde etkileyen faktörlerden de uzak durmak ya da ona göre çalışmalar yapmak gerekir. Bu faktörler şöyledir;

–                    Vücuttaki yağ oranı

–                    Doping

–                    Kas tipi

–                    Alkol

–                    Hücre fonksiyonu

–                    Kandaki mevcut laktik asit miktarı

–                    Bazal metobolizma

–                    Vücudun enerji kaynakları

Enerji ve Dayanıklılık Ürünleri Nedir?

Enerji ve dayanıklılık ürünleri sporcunun antrenman esnasındaki performansını üst düzeye çıkarabilmek amaçlı üretilen sporcu gıdalarıdır. Vücut gelişimi için antrenman yapan sporcuların, bu hedefini aksatmadan devam ettirebilmesi için kullanılan ürünler bir tür gelişim destekleyicisi olabilir.

            Enerji ve dayanıklılık ürünleri kullanım zamanlarına göre 3' e ayrılırlar. Bunlar;

–                    Pre workout (Antrenman öncesinde kullanılan ürünler)

–                    İntra workout (Antrenman esnasında kullanılan ürünler)

–                    Post workout (Antrenman sonrasında kullanılan ürünler)

 Enerji ve dayanıklılık ürünleri ile sporcunun kas gelişimi amacıyla kaldırdığı ağırlıktan en fazla yarar sağlayabilmesi, kapasitesinden daha yüksek ağırlık kaldırabilmesi ve ağırlık antrenmanı süresini uzatabilmesi vb. yararları elde etmesi mümkün olabilir. Ortak amaçlar edinerek imal edilen bu ürünlerde ortak maddelerin olması gayet doğaldır. Çünkü aralarındaki farklılık sadece vücuda etken süreleridir. Yukarıda verilmiş olan 3 farklı zamana sahip olan supplementin kullanımı da bu sebeple ürün özelliğine göre farklılık gösterir.

Enerji ve Dayanıklılık Ürünlerinde Kullanılan Bazı Maddeler

–                    Arjinin

–                    Taurin

–                    Lösin

–                    Kafein

–                    Ornitin

–                    Enerji

–                    Karbonhidrat

–                    Valin

–                    Nitrik oksit

–                    Glutamin

–                    Protein

–                    Kreatin

–                    Kalsiyum

–                    Sodyum

–                    Bazı Vitaminler

Enerji ve Dayanıklılık Ürünleri Ne İşe Yarar?

İnsan bedeni üzerinde uyarıcı etkilere sahip olan bu sporcugı gıdaları, uzun süreli dayanıklılık ve enerji edinmeyi hedefler. Uyarıcı etkisi olan bu ürünler içeriğindeki yararlı maddeler ve amino asitler sayesinde, merkezi sinir sistemine sinyaller yollayarak enerjiyi düzenler ve yorgunluk belirtilerini en aza indirgeyebilir. Bu sayede sporcu üzerindeki motivasyonu arttırarak daha zinde ve sağlıklı hissetmesini sağlar. Sporculara yaptığı fiziksel ve zihinsel(motivasyon) katkılar sayesinde daha uzun süre ve daha verimli çalışmalar ortaya çıkar. Bu sayede hedeflenen kas kütlesi daha kısa sürede ve daha kalıcı bir şekilde gerçekleşebilir.

Enerji ve Dayanıklılık Ürünlerinin Faydaları

–                    Sağladığı dayanıklılık sayesinde, daha uzun süre ağırlık antrenmanı yapılmasına imkan tanıyabilir.

–                    Antrenman esnasında daha enerjik bir tutum sergilenmesini destekleyebilir.

–                    Bağışıklık sisteminin güçlenmesine katkı sağlayabilir.

–                    Çalışma esnasında ve sonrasında oluşan yorgunluk hissini azaltabilir.

–                    Sağladığı motivasyon sayesinde, zihinsel yeteneği güçlendirebilir.

Enerji ve Dayanıklılık Ürünlerinin Kullanımı

Genellikle toz ya da tablet halinde üretilen bu sporcu gıdalarının kullanımı da farklılık göstermektedir. Kullanım ile ilgili en doğru bilgiyi, ürün açıklamalarından ya da uzman tavsiyelerinden edinmek mümkündür. Tablet ürünler genellikle günde 2-4 adet arasında bol su ile birlikte kullanılır. Sporun hangi safhasında kullanılacağı bilgisi için ise ürünün türüne göre belirlenmesi gerekmektedir. Bu bilgi ürün açıklamasında kullanıcılara sunulmaktadır. Toz ürünler için kullanım ise genellikle, ortalama 300 ml sıvı içerisine 1 ölçek konularak yapılmaktadır. Topaklanmanın önlenmesi ve homojen bir dağılım sağlanabilmesi için shaker ile iyice karıştırılması tavsiye edilmektedir. Toz ürünleri ile birlikte kullanılacak sıvı, su ya da meyve suyu olabilir.

Enerji ve Dayanıklılık Ürünleri ile Olası Yan Etkileri

–                    Uyku düzeninde olumsuz etkiler oluşturmaması adına, uyumadan ortalama 6 saat öncesine kadar kullanımını tavsiye etmiyoruz.

–                    Hamile ve emzirme dönemindeki bayanların, hem kendi hem de bebek sağlıklarını olumsuz etkileyebileceği düşünülerek kullanmaması gerektiği düşünülmektedir.

–                    Kalp ve damar hastalığı olan insanlarda kullanılan ilaçlar ile tepkimeler oluşturmaması için bu tür supplementlerin kullanımı önerilmemektedir.

–                    Performans arttırıcı ürünler ile birlikte bol su tüketilmesi gerekmektedir.